Gastroschisis
Gastroschisis is een aandoening waarbij de darmen voor de geboorte niet in de buikholte, maar in het vruchtwater liggen.
In de normale embryonale ontwikkeling liggen de darmen tot de 12e week buiten de buikholte, binnen het amnionvlies wat later de navelstreng gaat worden. Rond de 12e week verplaatsen de darmen zich naar binnen.
Als na de 12e week de darmen buiten de buik en buiten de navelstreng liggen, in het vruchtwater zijn spreken we van een gastroschisis (gastor=buik, schisis= gespleten).
Het betreft een opening rechts naast de navelstreng. Gastroschisis gaat gepaard met een niet gedraaide stand van de darm, en kan gepaard gaan met atresiën (afsluiting van de darm), of een korte darm. Er is dan minder darm aangelegd en het kan langer duren voor de darm voldoende voedingsstoffen opneemt om te groeien (korte-darm syndroom).
Door het contact met het vruchtwater kan de darmwand dikker worden. In het geval van een sterk verdikte darm of atresiën kan dit tot complicaties leiden die gevaarlijk kunnen zijn voor uw baby.
Naast de darm kunnen soms ook de maag, blaas en geslachtsorganen buiten de buik liggen.
Gastroschisis komt bij 1 op de 5000 levend geborenen voor.
Symptomen uitklapper, klik om te openen
Zichtbare darmen buiten de buik, meestal rechts van de navel. Dit kan al tijdens de zwangerschap op de echo worden gezien.
Oorzaken uitklapper, klik om te openen
Gastroschisis kan door verschillende dingen ontstaan. Erfelijke aanleg kan een rol spelen, maar ook andere dingen. We denken dat bepaalde medicijnen en of de moeder rookt ook een rol kunnen spelen. We weten dat vrouwen die jonger dan 20 jaar zijn meer kans hebben op een kind met gastroschisis. Een gastroschisis komt meestal op zichzelf voor, zonder andere afwijkingen.
Onderzoek en diagnose uitklapper, klik om te openen
Voor de geboorte kan een gastroschisis ontdekt worden door echo onderzoek. Er wordt dan met de kinderchirurg een afspraak gemaakt om uitleg te krijgen wat een gastroschisis inhoudt en wat er allemaal nodig is na de geboorte. Het advies is uw baby in een kinderchirurgisch centrum waar directe behandeling mogelijk is geboren te laten worden.
Tijdens de zwangerschap worden de darmen vervolgd door de gynaecoloog. In principe wordt de bevalling bij 37 weken ingeleid. Na 37 weken treedt steeds meer verdikking van de darm op. Dat heeft een negatief effect op de peristaltiek (de bewegingen) van de darm.
Opname
Na de geboorte wordt uw baby opgevangen door de neonatoloog/PA en met het gehele onderlichaam en het darmpakket in een steriele plastic zak geplaatst. De artsen kunnen dan de darmen blijven inspecteren en het voorkomt dat de darmen uitdrogen. Als uw baby goed doorademt en stabiel is kunt u uw baby even vasthouden voordat uw baby in de couveuse wordt gelegd.
Behandeling uitklapper, klik om te openen
De kinderchirurg komt uw baby beoordelen en er wordt gekeken hoe en waar de darmen weer in de buik worden geplaatst. Meestal gebeurt dit onder algehele anesthesie (narcose) op de operatiekamer. Als de darmen nog niet in de buik passen, wordt het darmpakket in een plastic zakje (een zogenoemde silo) geplaatst en over het verloop van enkele dagen in de buik geduwd, waarna alsnog de buik wordt gesloten.
Afhankelijk van de wisselende aanwezige verdikking van de darmen zullen de darmen over een periode van 4-6 weken weer op gang komen. In deze periode krijgt uw baby voeding via het infuus.
Na de operatie
Zolang uw baby aan de beademing ligt of intensieve zorg nodig heeft zal hij op de afdeling neonatologie verzorgd worden. Dit kan enkele dagen tot weken duren. Indien het mogelijk is, wordt uw baby naar de afdeling kinderchirurgie, Papegaai, overgeplaatst. Het is dan wel mogelijk om bij uw baby te slapen en steeds meer zorg over te nemen.
Mogelijke complicaties
- Infecties van de breukzak of wond
- Problemen met de ademhaling (door druk in de buik na sluiting)
- Darmproblemen, zoals trage werking of verklevingen
- Groeiachterstand of voedingsproblemen in de eerste periode
Vervolg
Als uw baby uiteindelijk naar huis mag zal er een poliklinische follow-up zijn bij de kinderchirurg en de kinderarts. Bij deze controles wordt bijvoorbeeld besproken hoe het met eten en drinken gaat, hoe de longen functioneren, en of uw kind goed groeit.
Zelf doen en zorgen voor uzelf
Als uw baby een gastroschisis heeft, kan dit voor u als ouder een spannende tijd zijn. Wat zullen de gevolgen zijn voor mijn baby, en hoe ga ik hiermee om als ouder? U kunt dit soort vragen altijd met de behandelend arts/PA, de verpleegkundige of maatschappelijk werker bespreken. Ook kan contact met andere ouders die hetzelfde hebben meegemaakt steun geven.
Contact uitklapper, klik om te openen
Verpleegafdeling Neonatologie
U kunt ons mailen via secrneon@umcutrecht.nl